Χρήμα? Φτιαξ' το μόνος σου!

Καμιά φορά παίρνουμε τα πράγματα ως έχουν, περίπου ως δεδομένα. Θεωρούμε ότι το χρήμα μπορεί να φτιαχτεί μόνο από το κράτος και τις τράπεζες. Γιατί άραγε;

Δυό λόγια μόνο για το χρήμα και πώς φτιάχνεται. Στο νομισματοκοπείο φτιάχνεται ένα απειροελάχιστο μέρος του κυκλοφορούντος χρήματος σε μια αγορά. Το έργο της δημιουργίας του έχει πέσει στους ώμους των τραπεζών, μέσω της δανειοδότησης από τις καταθέσεις. Παράδειγμα : καταθέτω στην τράπεζα 100.000 ευρώ (αμήν και πότε!). Το κράτος υποχρεώνει την τράπεζα να κρατά ένα ποσοστό 7% σε ρευστό στα θησαυροφυλάκιά της για να καλύψει τις άμεσες ανάγκες σε ρευστό (για να μπορούμε οι καταθέτες να παίρνουμε ζεστό χρήμα). Τις υπόλοιπες 93.000 ευρώ μπορεί να τις δανείσει όπου εκείνη κρίνει. Αυτομάτως λοιπόν, οι δικές μου 100.000 έχουνδημιουργήσει άλλες 93.000 ευρώ. Ας πούμε ότι από τις 93.000 που δάνεισε η τράπεζα, επιστρέφονται ως δόσεις δανείων οι 40.000. Από αυτές η τράπεζα μπορεί να κρατήσει το 7% και να δανείσει το υπόλοιπο κ.ο.κ. Έτσι πολλαπλασιάζεται το χρήμα, χωρίς κανένα αντίκρυσμα.

Το πρόβλημα των ημερών μας είναι ότι το χρήμα έχει γίνει αγαθό, όχι μέσο ή νόμισμα, αλλά εμπορεύσιμο είδος το ίδιο. Το πιο εύκολο πράγμα όταν έχεις χρήμα είναι να βγάλεις περισσότερο. Αντί να επενδύσεις σε εργοστάσια και να παράξεις κάτι με τα δέκα εκατομμυριάκια σου, αναμένοντας ένα κέρδος 7% το χρόνο και αν, μπορείς να το "επενδύσεις" σε αέρα. Μετοχές, ομόλογα, παράγωγα, όλα αυτά δεν αντιπροσωπεύουν απολύτως τίποτα. Για παράδειγμα, τα παράγωγα της αγοραπωλησίας χαλκού (της συμφωνίας να αγοραστεί ή να πωληθεί χαλκός σε συγκεκριμένη τιμή και στιγμή στο μέλλον, παίζοντας με τις προσδοκίες για άνοδο ή πτώση της τιμής το μετάλλου) ξεπερνούν κατά πολλές φορές το σύνολο της ετήσιας παγκόσμιας παραγωγής χαλκού παγκοσμίως! Δεν παράγεται τίποτα, δεν αυξάνεται τίποτα, πέρα από τους τραπεζικούς λογαριασμούς ορισμένων ανθρώπων. Το ίδιο εύκολα μπορεί κάποιος μεγαλολεφτάς να παίξει με τις ισοτιμίες των νομισμάτων, να πουλά και να αγοράζει κατά το δοκούν, να βγάζει χρήμα χωρίς να παράγει απολύτως τίποτα. Φτάσαμε πλέον στη φάση όπου το 97% του χρήματος ανά την υφήλιο να μην αντιπροσωπεύει τίποτε απτό. Το παγκόσμιο ΑΕΠ είναι το 3% του χρήματος που κυκλοφορεί στον κόσμο.

Τότε, πώς είναι δυνατόν να ακούμε συνέχεια ότι "δεν υπάρχουν χρήματα" για πραγματικές επενδύσεις, για επιδόματα, για κοινωνική ασφάλιση, για μικρές επιχειρήσεις;

Οι τράπεζες είναι απρόθυμες να δίνουν δάνεια σε παραγωγικές επιχειρήσεις μικρού μεγέθους, οι υπουργοί οικονομικών δεν θέλουν να ρίχνουν λεφτά χωρίς να περιμένουν να τα πάρουν πίσω περισσότερα. Είναι απείρως πιο εύκολο να τοποθετήσει κανείς χρήμα στο απόλυτο τίποτα, παρά να φτιάξει κάτι. Όλα μετριώνται στη βάση του χρήματος, της χρηματικής ωφέλειας. Έτσι, πράξεις όπως η περιβαλλοντική συνείδηση, η βελτίωση της ποιότητας ζωής σε κάθε επίπεδο (από τη γειτονιά ως την ήπειρο), η κοινωνική πρόνοια έχουν χαρακτηριστεί "μή αποδοτικές" και δεν μετριούνται πουθενά. Ενώ τα χρηματιστηριακά κόλπα και οι επενδύσεις στο τίποτα είναι "ορθολογικές πρακτικές που δημιουργούν ανάπτυξη", την ίδια ώρα που ο συνηθισμένος άνθρωπος δεν μπορεί να βρεί χρήμα και πουλάει το χρόνο του στην εργασία του, βυθιζόμενος στα δάνεια.

Οι ΗΠΑ έχουν μεγαλύτερο δημόσιο χρέος από ότι οι 40 φτωχότερες χώρες του τρίτου κόσμου. Ωστόσο, δανείζονται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με τόκο 3% χωρίς να πιέζονται να αποπληρώσουν, την ίδια ώρα που οι υπανάπτυκτες (αρνούμαι να τις πώ "υπό ανάπτυξη") χώρες εκβιάζονται να αποπληρώσουν, συνάπτοντας δάνεια με τόκο 18% και άνω. Έτσι, οι τριτοκοσμικές χώρες επιδοτούν το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ...Παρόλα αυτά, η Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ αρνούνται να εκδόσουν δάνεια για παραγωγικές επενδύσεις (γεωργία, κτηνοτροφία, βιοτεχνίες), προτιμώντας να στρέψουν τις φτωχές χώρες στο χρηματοοικονομικό λαβύρινθο. Τα κλειδιά αυτού τα έχουν οι "θεσμικοί επενδυτές", οι πιο αιμοδιψείς άνθρωποι στον πλανήτη. Όταν η Παγκόσμια Τράπεζα αρνήθηκε δάνειο 100 εκ. δολαρίων στη Μποτσουάνα για ριζοσπαστικές αλλαγές στις καλλιέργειες, ο γενικός διευθυντής της Disney έλαβε μπόνους παραγωγιότητας 527 εκ. δολάρια, ένα κλάσμα των ετήσιων κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών (των παραγωγών του τίποτα).

Γιατί; Γιατί το χρήμα, ενώ είναι τόσο πολύ, είναι τόσο δυσεύρετο για εκείνους που πραγματικά το χρειάζονται; Αντί να ψάχνει κανείς την αιτία, που είναι και οφθαλμοφανής, εδώ που τα λέμε, μπορεί να ψάξει την εναλλακτική οδό. Γιατί να μη φτιάχνει κανείς μόνος του το χρήμα; Εφόσον δεν είναι πλέον ανταλλάξιμο με χρυσό (από το 1944 και μετά), εφόσον δεν αντιπροσωπεύει πλεόν τίποτα, γιατί να μην το φτιάχνουμε μόνοι μας, χρησιμοποιώντας μάλιστα κάτι ως αντίκρυσμα;

Αν σας φαίνεται ουτοπικό ή χίμαιρα, περιμένετε το επόμενο.... Η ριζοσπαστική σκέψη της δεκαετίας του \'90 έχει γίνει πλέον πραγματικότητα σήμερα, κι όχι σε παράξενα τριτοκοσμικά μέρη, αλλά στη Βέρνη, στο Σικάγο, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στο Ρότερνταμ, στις πόλεις της Βραζιλίας. Εκεί έχουν δικά τους νομίσματα, παράλληλα με τα ήδη υπάρχοντα. Κυκλοφορούν μάλιστα διαφορετικά είδη χρήματος σε κάθε γειτονιά, με το καθένα να έχει διαφορετικό αντίκρυσμα. Είναι ίσως η λύση στο πρόβλημα της παγκόσμιας φτώχειας.

Πώς το έκαναν αυτό; Έφτιαξαν ένα άλλο χρήμα που καλύπτει τις ανάγκες τους. Και είναι πραγματικά εξαιρετικά ενδιαφέρον να το δει κανείς. Στο επόμενο λοιπόν : συνταγές παραγωγής χρήματος. Κι όμως, γίνεται και δουλεύει. Και δουλέυει μάλιστα απείρως καλύτερα από αυτό που χρησιμοποιείται ευρέως...

Πηγή : www.en-garde.gr